Türkiye’nin İklim Değişikliği Serüveni

1970’li yıllarda iklim değişikliği ile ilgili önemli bir kırılma noktasının yaşandığı dönem oldu. Bu on yılda iklim değişikliği bilimsel bir meseleden yavaş yavaş siyasi bir endişe kaynağına dönüşmeye başladı. 

1979 yılında ilk kez toplanan Dünya İklim Konferansı’nda (World Climate Conference) iklim değişikliğinin küresel sorun olarak tanındı.

1992 yılında Rio de Janeiro’da Birleşmiş Milletler Çevre ve Kalkınma Konferansı’nda 154 ülke Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi’ne (United Nations Framework Convention on Climate Change) imza attı. Sözleşmenin temel amacı iklim sistemine tehlikeli sonuçlar yaratacak insan müdahalesinin önlenmesi olarak belirlendi ve ülkelerin gelişmiş seviyeleri dikkate alınarak ortak fakat farklılaştırılmış sorumluluklar kavramı oluşturuldu. 1994 yılında yürürlüğe giren sözleşme iklim değişikliğine yönelik ilk sözleşme olma özelliğini taşıyor.

Kyoto Protokolü’nün 2020 yılında sona ermesi nedeniyle 12 Aralık 2015 tarihinde Fransa’nın Paris kentinde 21. Taraflar Konferansı’nda (COP21) “Paris Anlaşması” kabul edildi.

Paris Anlaşması, iklim değişikliği konusunda uluslararası bir anlaşmadır. Anlaşmanın temel amacı, küresel ısınmayı sanayi öncesi seviyelere indirerek 1,5 santigrat derece ile sınırlandırmak. Anlaşma, uzun vadeli hedeflere ulaşmak için en kısa sürede sera gazı emisyonlarında sınırlandırmayı hedefliyor. Paris Anlaşması iklim krizinde önemli bir dönüm noktası olarak görülüyor. İlk kez uygulanan bu anlaşma ile ülkeler iklim krizi ile mücadele etme ve etkilerine uyum sağlama görevini üstleniyor. Paris Anlaşması’nın uygulanması ekonomik ve sosyal dönüşüm gerektiriyor. İhtiyacı olan ülkelere mali, teknik ve kapasite geliştirme desteği sunuyor. “Gelişmiş ülke statüsünde yer alan” ülkelere de, daha az donanıma sahip ve daha savunmasız ülkelere finansal yardım sağlama sorumluluğu yüklüyor.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan 22 Eylül 2021 tarihinde yaptığı açıklamada “Paris İklim Anlaşması’nı yapıcı adımlara uygun şekilde ve ulusal katkı beyanımız çerçevesinde ekim ayında meclis onayına sunmayı hedeflediklerini” açıkladı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan sözlerine, Paris Anlaşmasının gelişmekte olan bir ülke olarak ve ulusal katkı beyanları çerçevesinde, anlaşmanın ve mekanizmalarının ekonomik ve sosyal kalkınmayı negatif etkilememesi koşuluyla uygulanacağını ekledi.